Ποιος είναι ο ΑΡΧΕΛΩΝ

Ο Σύλλογος για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας ΑΡΧΕΛΩΝ, ιδρύθηκε το 1983 και είναι μη-κερδοσκοπικό σωματείο με αντικείμενο τη μελέτη και προστασία των θαλάσσιων χελωνών και των βιοτόπων τους, τη διαχείριση των παράκτιων οικοσυστημάτων στις σημαντικότερες παραλίες ωοτοκίας της Καρέττα στη χώρα μας, την περίθαλψη τραυματισμένων και άρρωστων χελωνών καθώς και την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού.

Το Ιστορικό του ΑΡΧΕΛΩΝ

Ήταν το καλοκαίρι του 1977, όταν ο Δημήτρης και η Άννα Μαργαριτούλη, κατά τη διάρκεια των θερινών τους διακοπών στη Ζάκυνθο, παρατήρησαν για πρώτη φορά εκείνα τα περίεργα ίχνη στην άμμο. Μέχρι τότε δεν υπήρχε επιστημονική αναφορά για την παρουσία θαλάσσιων χελωνών στην Ελλάδα.
Η σκληρή δουλειά, η αγάπη και ο σεβασμός για το περιβάλλον των πρώτων «χελωνάδων», χάραξε το δρόμο και ανέδειξε τη θαλάσσια χελώνα σε σύμβολο για την προστασία της ζωής που απειλείται με εξαφάνιση.

Σημαντικοί σταθμοί στην πορεία του Συλλόγου ΑΡΧΕΛΩΝ

1977 Ανακαλύπτονται σημαντικές παραλίες ωοτοκία στη Ζάκυνθο.
1981 Εντοπίζονται πολύ σημαντικές παραλίες ωοτοκίας της Καρέττα στον Κυπαρισσιακό Κόλπο.
1982 Εξαγγέλλονται από το ΥΠΕΧΩΔΕ τα πρώτα προστατευτικά μέτρα για τους βιότοπους αναπαραγωγής, στον Κόλπο του Λαγανά στη Ζάκυνθο. Εντοπίζονται νέες παραλίες ωοτοκίας στο Λακωνικό Κόλπο.
1983 Ιδρύεται ο Σύλλογος για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας ­που αργότερα θα γίνει γνωστός ως ΑΡΧΕΛΩΝ­ με σκοπό τη μελέτη και προστασία των θαλάσσιων χελωνών και των βιοτόπων τους καθώς και την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού.
1984 Εκδίδεται το πρώτο Προεδρικό Διάταγμα για την προστασία των περιοχών ωοτοκίας στη Ζάκυνθο. Αρχίζει πρόγραμμα καταγραφής της αναπαραγωγικής δραστηριότητας στο Λακωνικό Κόλπο. Η Ακαδημία Αθηνών βραβεύει το Δημήτρη Μαργαριτούλη για το έργο του.
1985 Ο ΑΡΧΕΛΩΝ ξεκινά το πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Αγωγής σε σχολεία της Ζακύνθου που σύντομα θα επεκταθεί στα σχολεία όλης της χώρας.
1986 Εντοπίζεται νέα περιοχή ωοτοκίας στο Κοτύχι (Πελοπόννησος). Εκδίδεται το πρώτο ελληνικό Ενημερωτικό Δελτίο του Συλλόγου. Η Λίλη Κορναράκη οργανώνει με επιτυχία πιλοτικό πρόγραμμα ενημέρωσης των τουριστών στη Ζάκυνθο.
Από Επιτροπή στην οποία μετέχει και ο Σύλλογος οργανώνεται η Πρώτη Ευρωπαϊκή Οικολογική Συνάντηση που φέρνει στη Ζάκυνθο προσωπικότητες από τον ελλαδικό και διεθνή χώρο. Θα ακολουθήσουν άλλες τρεις συναντήσεις τα επόμενα χρόνια.
1987 Αρχίζει η λειτουργία του πρώτου εποχικού Σταθμού Ενημέρωσης στο Λαγανά. Οι πρώτοι αλλοδαποί εθελοντές συμμετέχουν στα προγράμματα του Συλλόγου, πρώτα στη Ζάκυνθο και στη συνέχεια στις άλλες περιοχές.
1988 Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα συγχρηματοδοτεί τα προγράμματα καταγραφής στη Ζάκυνθο, στον Κυπαρισσιακό και στο Λακωνικό Κόλπο καθώς και στη Ρόδο.
1989 Στο Λακωνικό Κόλπο διεξάγεται πιλοτικό πρόγραμμα συνεργασίας με τους ψαράδες, για την αντιμετώπιση της θνησιμότητας των χελωνών από την αλιευτική δραστηριότητα. Σημειώνονται βιαιοπραγίες εναντίον μελών του Συλλόγου από ομάδα κατοίκων του Κόλπου Λαγανά.
Με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας ξεκινά τριετές πρόγραμμα διερεύνησης νέων περιοχών ωοτοκίας στην Ελλάδα. Οργανώνεται το Δίκτυο Διάσωσης για αναφορά νεκρών ή τραυματισμένων χελωνών στην Ελλάδα.
1990 Ο Σύλλογος αποκτά γραφεία στην Αθήνα. Ανακαλύπτονται σημαντικές παραλίες ωοτοκίας στην Κρήτη και οργανώνεται πρόγραμμα καταγραφής στα Χανιά και στο Ρέθυμνο.
Οι βιαιοπραγίες εναντίον του Συλλόγου στη Ζάκυνθο κλιμακώνονται και καταστρέφεται ο Σταθμός Ενημέρωσης στο Γέρακα. Δημιουργείται η «Βαλίτσα της Χελώνας» το πρώτο περιβαλλοντικό εκπαιδευτικό πακέτο στην Ελλάδα.
1991 Το ΥΠΕΧΩΔΕ δρομολογεί τις διαδικασίες για την ίδρυση του Θαλάσσιου Πάρκου στη Ζάκυνθο. Ματαιώνεται μετά από αντιδράσεις του Συλλόγου και άλλων οργανώσεων, τοπικών κοινοτήτων και της τοπικής εκκλησίας απόπειρα οικοδόμησης στο Μαραθωνήσι Ζακύνθου. Ο ΑΡΧΕΛΩΝ γίνεται μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Διατήρηση των Ακτών (EUCC).
1992 Ο Σύλλογος προτείνει στο WWF Ελλάς την αγορά γης στην παραλία των Σεκανίων Ζακύνθου και συνδράμει στην εξεύρεση των απαιτούμενων κονδυλίων από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οργανώνεται η 1η Έκθεση Μαθητικής Ζωγραφικής στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων. Φιλοξενούνται μαθητές από τη Ζάκυνθο στην Αττική για τέσσερις ημέρες. Η φιλοξενία επεκτείνεται και σε μαθητές άλλων περιοχών (Κρήτη, Πελοπόννησος) τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
1993 Ο ΑΡΧΕΛΩΝ γιορτάζει τα 10 χρόνια δράσης του. Στην Κρήτη πραγματοποιούνται σεμινάρια Περιβαλλοντικής Αγωγής για εκπαιδευτικούς. Η Ford βραβεύει το Σύλλογο για τη δράση του. Δημιουργείται το δεύτερο περιβαλλοντικό εκπαιδευτικό πακέτο «Η Ζωή στις Ακτές». Στην Πελοπόννησο ξεκινά συστηματικό πρόγραμμα ενημέρωσης του κοινού. Οργανώνεται η 2η Έκθεση Μαθητικής Ζωγραφικής στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Πειραιά.
1994 Ιδρύεται το Κέντρο Διάσωσης στη Γλυφάδα, σε συνεργασία με τον ομώνυμο Δήμο. H TUI, ο μεγαλύτερος τουριστικός οργανισμός της Ευρώπης, βραβεύει το Σύλλογο για τη δράση του.
1995 Το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών φιλοξενεί εκδήλωση για την ενίσχυση του Συλλόγου. Ξεκινά τριετές κοινοτικό πρόγραμμα LIFE Nature, που περιλαμβάνει την εκπόνηση και εφαρμογή Διαχειριστικού Σχεδίου για τις παραλίες ωοτοκίας στην Κρήτη.
1996 Ο ΑΡΧΕΛΩΝ διοργανώνει Σεμινάριο για τη Βιολογία και Προστασία των Θαλάσσιων Χελωνών, με συμμετοχή 7 Μεσογειακών χωρών. Ξεκινά συστηματικό πρόγραμμα προστασίας φωλιών στην Κορώνη.
1997 Στο Λακωνικό Κόλπο διεξάγεται κοινοτικό πρόγραμμα LIFE Nature, σε συνεργασία με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία. Παράλληλα στην περιοχή, ξεκινούν πρωτότυπες, σε πανελλαδικό επίπεδο, δράσεις αποκατάστασης αμμόλοφων και συστηματικό πρόγραμμα συνεργασίας και ενημέρωσης των ψαράδων.
1998 Στον Νότιο Κυπαρισσιακό Κόλπο ξεκινά πρόγραμμα LIFE Nature, το οποίο περιλαμβάνει Διαχειριστικό Σχέδιο και εκπόνηση Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης για την περιοχή «Θίνες Κυπαρισσίας» καθώς και γενετική μελέτη για τη διερεύνηση διαφοροποίησης των πληθυσμών της Καρέττα που ωοτοκούν σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας.
Ο Δημήτρης Μαργαριτούλης ορίζεται ως Υπεύθυνος για τη Μεσόγειο και το Β. Ατλαντικό από τη Διεθνή Ένωση Εμπειρογνωμόνων για τις Θαλάσσιες Χελώνες της IUCN.
1999 Υπογράφεται το Προεδρικό Διάταγμα για τη δημιουργία του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου. Ο ΑΡΧΕΛΩΝ, συμμετέχει σε Ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την αξιολόγηση των επιδράσεων της αλιευτικής δραστηριότητας στις χελώνες, σε μεσογειακό επίπεδο.
2000 Συστήνεται ο Φορέας Διαχείρισης του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου και ο ΑΡΧΕΛΩΝ με το WWF Ελλάς συμμετέχουν από κοινού στο Διοικητικό Συμβούλιο. Δημιουργείται ο πρώτος Περιβαλλοντικός Επιστημονικός Σταθμός, στη Σκάλα Λακωνίας, και το «Μονοπάτι της Φύσης» στους αμμόλοφους των εκβολών του Ευρώτα. Ο ΑΡΧΕΛΩΝ γίνεται μέλος του Μεσογειακού Προγράμματος Δράσης του UNEP.
2001 Δημιουργείται ο δεύτερος Περιβαλλοντικός Επιστημονικός Σταθμός στον Αγιαννάκη Μεσσηνίας. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο καταδικάζει την Ελλάδα για ελλιπή προστασία της Καρέττα στη Ζάκυνθο. Κατασκευάζεται το τρίτο περιβαλλοντικό εκπαιδευτικό πακέτο «Ψαράδες και Χελώνες».
2002 Δημιουργείται το «Μονοπάτι του Δάσους», στο παράκτιο δάσος Ελαίας στον Κυπαρισσιακό Κόλπο. Ξεκινά νέο πρόγραμμα LIFE, με στόχο τη μείωση της θνησιμότητας των χελωνών από την εμπλοκή τους σε αλιευτικά εργαλεία σε εθνικό επίπεδο. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος απελευθερώνει μια θαλάσσια χελώνα στην Κρήτη, μετά την ανάρρωσή της στο Κέντρο Διάσωσης.
Στο πλαίσιο κοινοτικού προγράμματος LIFE Nature, που εκπονεί η ΕΤ.ΑΝ.ΑΜ. ο ΑΡΧΕΛΩΝ αναπτύσσει σειρά δράσεων σχετικά με την παράκτια αλιεία και τοποθετεί δορυφορικούς πομπούς σε θαλάσσιες χελώνες.
2003 Ο ΑΡΧΕΛΩΝ γιορτάζει τα 20 χρόνια δράσης του. Κατασκευάζεται η πρώτη τροχήλατη έκθεση για το περιβάλλον στην Ελλάδα, με θέμα «Μεσόγειος, αλιεία θαλάσσιες χελώνες».
Στην Πελοπόννησο και στην Κρήτη, ξεκινά η υλοποίηση τεσσάρων προγραμμάτων σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, τα οποία συγχρηματοδοτούνται από το ΥΠΕΧΩΔΕ (ΕΤΕΡΠΣ).
Ο ΑΡΧΕΛΩΝ συμμετέχει στο Διοικητικό Συμβούλιο τριών νέων Φορέων Διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, του Αμβρακικού Κόλπου, Κοτυχίου-Στροφυλιάς και της Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου.
2004 Πραγματοποιείται Μεσογειακό Workshop για την Περίθαλψη τραυματισμένων χελωνών στο Δημαρχείο Γλυφάδας. Ξεκίνησε έρευνα παρακολούθησης παραλιών ωοτοκίας στη Συρία και λήφθηκαν τα πρώτα αποτελέσματα. Δημιουργείται το «Μονοπάτι του Δάσους», επεκτείνεται το «Μονοπάτι της Φύσης», κατασκευάζεται Παρατηρητήριο πουλιών και περίπτερο ανάπαυσης, διαμορφώνεται ο περιβάλλον χώρος στο Σταθμό Αγιανάκη και οργανώνονται οι βοηθητικοί χώροι στο Σταθμό Ευρώτα.
Ο Δ. Μαργαριτούλης ορίζεται Πρόεδρος της Διεθνούς Εταιρίας Θαλασσίων Χελωνών για την περίοδο 2005-2006.
Ο ΑΡΧΕΛΩΝ συνεχίζει τη συνεργασία με την Ελληνική Εταιρία Προστασίας Φύσης για τις Γαλάζιες Σημαίες.
2005 Ξεκίνησε, στα πλαίσια του προγράμματος LIFE-Nature, η λειτουργία δύο νέων Σταθμών Α’ Βοηθειών στον Αμβρακικό Κόλπο και στο Παγκαλοχώρι Ρεθύμνου. Το επόμενο Παγκόσμιο Συμπόσιο για τη Θαλάσσια Χελώνα θα γίνει στην Κρήτη τον Απρίλη 2006 στο οποίο Πρόεδρος έχει οριστεί ο Δ. Μαργαριτούλης . Επίσης, ξεκίνησε η λειτουργία του νέου Κέντρου Εκπαίδευσης Εθελοντών στο Κέντρο Διάσωσης στη Γλυφάδα σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς και τελέστηκαν πολλές εκδηλώσεις.
2006 Πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία το 26ο Παγκόσμιο Συμπόσιο Θαλασσίων Χελωνών τον περασμένο Απρίλη, με τη συμμετοχή 700 σύνεδρων από 76 χώρες απ’ όλον τον κόσμο. Ξεκίνησε το Πρόγραμμα «Μπορούμε να Ζήσουμε Μαζί» που χρηματοδοτεί η Vodafone Foundation Group. Ολοκληρώθηκε με επιτυχία το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE-Nature (LIFE2002NAT/GR/8500), για τη μείωση της θνησιμότητας των χελωνών, το οποίο είχε ξεκινήσει το 2002.
2007 Νέα προγράμματα ενημέρωσης του κοινού είχαν αφετηρία τους το 2007. Αναφέρετε λοιπόν η Pizza Hut με το πρόγραμμα ενημέρωσης των νεαρών πελατών της και η Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς με το νέο πρόγραμμα περιβαλλοντικής αγωγής. Παράλληλα ολοκληρώνεται το πρόγραμμα ενημέρωσης των «ανθρώπων της θάλασσας» με την υποστήριξη της VODAFONE GROUP FOUNDATION. Στο Κέντρο Διάσωσης γίνονται νέες εγκαταστάσεις και επεκτείνεται η δράση του. Μεγάλη επίσης ήταν η αύξηση της παρουσίας του ΑΡΧΕΛΩΝ στα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας. Από την άλλη πλευρά, εντύπωση έχει προκαλέσει η αισθητή μείωση φωλιών στην Κρήτη.
2008 Τα καλά νέα είναι ότι το 2008 χαρακτηρίστηκε από μεγάλο αριθμό χελωνών που ήρθαν για πρώτη φορά να γεννήσουν στον Κυπαρισσιακό Κόλπο. Ο ΑΡΧΕΛΩΝ εδώ και 25 χρόνια προστατεύει όλες τις φωλιές στο νότιο τμήμα του Κόλπου και σώζει χιλιάδες χελωνάκια κάθε χρόνο.
Τα κακά νέα είναι ότι το 2008 είχαμε πολλές νεκρές χελώνες σε όλη την Ελλάδα, θύματα όχι μόνο τυχαίων συλλήψεων σε δίχτυα και παραγάδια αλλά και σκόπιμων θανατώσεων.
Η Ομάδα Νέων υλοποίησε την 1η της κατασκήνωση για τα μέλη της στο πλαίσιο του προγράμματος Λακωνικού κόλπου.
Τέλος το 2008 ο ΑΡΧΕΛΩΝ συμπλήρωσε 25 χρόνια λειτουργίας και δράσεων που παρουσιάστηκαν στις 3 Νοεμβρίου στο χώρο ΤΕΧΝΟΠΟΛΙΣ του Δήμου Αθηναίων με μεγάλη συμμετοχή από μέλη, εθελοντές παλαιούς και νέους φίλους του Συλλόγου, επίσημους και ανεπίσημους.
Τους τελευταίους μήνες του 2008 η γενική οικονομική κρίση έπληξε και το Σύλλογό μας, η αιτία όμως ήταν πολύ συγκεκριμένη δηλαδή η καθυστέρηση της υποβολής των οφειλόμενων χρημάτων από το Υπουργείο Απασχόλησης για τέσσερα προγράμματα που είχαμε αναλάβει και υλοποιήσαμε.
Εγκρίθηκε η τροποποίηση του Καταστατικού μας, όπως είχε προταθεί από την προηγούμενη Γ.Σ. και σύντομα θα δημοσιευθεί
2009 Καταγράφηκε στη Ζάκυνθο ο μικρότερος αριθμός φωλιών (824), από το 1984 που ο Σύλλογος ξεκίνησε το συστηματικό πρόγραμμα καταγραφής, γεγονός που είναι πολύ ανησυχητικό.
Επίσης, ολοκληρώθηκε μέσα στο 2009, με τη συνεργασία του δήμου Αυλώνος, πρόγραμμα της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς, που περιελάμβανε την κατασκευή παρατηρητηρίου δασοπυρόσβεσης και Μονοπατιού του Δάσους καθώς και τοποθέτηση ενημερωτικών πινακίδων με θέμα την διατήρηση της βιοποικιλότητας στην περιοχή.
Τη χρονιά αυτή είχαμε και άλλο αρνητικό ρεκόρ. Ήταν το έτος με τις περισσότερες εκθαλασσώσεις (389) νεκρών και τραυματισμένων χελωνών σε όλη την Ελλάδα. Από αυτές, στο Κέντρο μεταφέρθηκαν για περίθαλψη και οι 55 χελώνες που βρέθηκαν τραυματισμένες.Επίσης πραγματοποιήθηκε η 2η κατασκήνωση της Ομάδας Νέων «Χελωνοπαρέα» στο Μαυροβούνι Γυθείου με τη συμμετοχή 13 παιδιών 10-14 ετών και 6 στελεχών.

ΑΡΧΕΛΩΝ – Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών

Επιπλέον παροχές

• • Διατίθεται τραπέζι με σκίαστρο για πικ-νικ στον περιβάλλοντα χώρο του Κέντρου
  • Άνετο ανοιχτό πάρκινγκ στη διάθεση των επισκεπτών του Κέντρου Διάσωσης
  • Δυνατότητα ξενάγησης στα ελληνικά και στα αγγλικά από τους εθελοντές
  • Η ξενάγηση στους ανοιχτούς χώρους του κέντρου διάσωσης γίνεται πάντα στα ελληνικά και αγγλικά και ανάλογα με την εθνικότητα των εθελοντών τη δεδομένη στιγμή και σε άλλες επιπλέον γλώσσες. Η οργανωμένη παρουσίαση μπορεί να γίνει και στην αγγλική γλώσσα. Υπάρχουν επίσης επεξηγήσεις στα αγγλικά με στοιχεία για κάθε χελώνα που φιλοξενείται στο κέντρο.

Περιοχές δράσεις:

• Ζάκυνθος

• Κρήτη-Ρέθυμνο

• Κρήτη-Χανιά

• Κρήτη-Μεσσαρά

• Πελοπόννησος-Λακωνικός

• Πελοπόννησος-Κυπαρισσία

• Πελοπόννησος-Κορώνη

• Πελοπόννησος-“Νέδα”

• Πρόγραμμα Αμβρακικού

• Κεφαλονιά

http://www.archelon.gr/

https://www.kidslovegreece.com/el/activity/arxelon-kentro-diasosis-thalassion-xelonon/