Έξυπνα κινητά(smartphones)

iPhone,το διασημότερο smartphone
Το smartphone  ή με τον ελληνικό όρο έξυπνο τηλέφωνο, είναι ένα κινητό τηλέφωνο βασισμένο σε ένα λειτουργικό σύστημα κινητής τηλεφωνίας με περισσότερο προηγμένη υπολογιστική ικανότητα και συνδεσιμότητα σε σχέση με ένα συμβατικό κινητό τηλέφωνο. Τα πρώτα smartphones συνδύαζαν τις λειτουργίες ενός προσωπικού ψηφιακού βοηθού (PDA) και ενός κινητού τηλεφώνου. Σε μεταγενέστερα μοντέλα προστέθηκαν οι λειτουργίες των φορητών media players, low-end compact ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές, βιντεοκάμερες τσέπης, καθώς και μονάδες πλοήγησης GPS, με αποτέλεσμα την διαμόρφωση μιας πολυχρηστικής συσκευής. Πολλά σύγχρονα smartphones περιλαμβάνουν επίσης οθόνες αφής υψηλής ανάλυσης και web browsers που εμφανίζουν τυποποιημένες ιστοσελίδες, καθώς και βελτιστοποιημένες ιστοσελίδες για κινητά. Η πρόσβαση σε δεδομένα υψηλής ταχύτητας παρέχεται μέσω Wi-Fi και μέσω κινητών ευρυζωνικών υπηρεσιών. Τα τελευταία χρόνια, η ταχεία ανάπτυξη στην αγορά των εφαρμογών για κινητά και στο εμπόριο κινητών τηλεφώνων έχει γίνει οδηγός για την ευρεία υιοθέτηση των smartphones.

Τα λειτουργικά συστήματα (OS) των κινητών τηλεφώνων που χρησιμοποιούνται από τα σύγχρονα smartphones περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, το Android της Google, το iOS της Apple, το Symbian της Nokia, το BlackBerry OS της RIM, το Bada της Samsung, τα Windows Phone της Microsoft, το webOS της Hewlett-Packard, καθώς και ενσωματωμένες διανομές Linux όπως το Maemo και το MeeGo. Τέτοιου είδους λειτουργικά συστήματα μπορούν να εγκατασταθούν σε πολλά διαφορετικά μοντέλα κινητών τηλεφώνων και συνήθως κάθε συσκευή μπορεί να λάβει πολλές ενημερωμένες εκδόσεις λογισμικού λειτουργικού συστήματος κατά τη διάρκεια ζωής της. Μερικά άλλα επερχόμενα λειτουργικά συστήματα είναι το Firefox OS της Mozilla, το Ubuntu Phone της Canonical Ltd’s και το Tizen.
Ιστορία
Προέλευση του όρου
Παρότι οι συσκευές που συνδυάζουν τηλεφωνία και πληροφορική είχαν ήδη επινοηθεί από το 1973 και διατέθηκαν προς πώληση το 1994, ο όρος smartphone δεν εμφανίστηκε μέχρι το 1997, όταν η Ericsson περιέγραψε το GS 88 “Penelope” ως Smart Phone (Έξυπνο Τηλέφωνο).

Η διάκριση μεταξύ των smartphones και των απλών κινητών τηλεφώνων μπορεί να είναι ασαφής και δεν υπάρχει επίσημος ορισμός για το ποιες είναι οι μεταξύ τους διαφορές. Μία από τις πιο σημαντικές διαφορές είναι ότι οι προηγμένες διεπαφές προγραμματισμού εφαρμογών (APIs) στα smartphones σχετικά με τη λειτουργία τρίτων εφαρμογών μπορούν να επιτρέψουν σε αυτές τις εφαρμογές να έχουν καλύτερη ενσωμάτωση στο λειτουργικό σύστημα και στο hardware του τηλεφώνου απ’ ότι συμβαίνει συνήθως στα απλά κινητά τηλέφωνα.Συγκριτικά, τα συμβατικά κινητά τηλέφωνα τρέχουν συχνότερα σε ιδιόκτητο firmware, με υποστήριξη λογισμικού από τρίτους, μέσα από πλατφόρμες όπως το Java ME ή το BREW. Μια επιπλέον δυσκολία στη διάκριση μεταξύ smartphones και συμβατικών κινητών τηλεφώνων είναι ότι, με την πάροδο του χρόνου, οι δυνατότητες των νέων μοντέλων των απλών κινητών τηλεφώνων μπορούν να υπερβούν εκείνες των τηλεφώνων που είχαν προωθηθεί ως smartphones στο παρελθόν. Ορισμένοι κατασκευαστές και πάροχοι χρησιμοποιούν τον όρο superphone για τα υψηλής απόδοσης τηλέφωνα τους με τις ασυνήθιστα μεγάλες οθόνες και τα άλλα ακριβά χαρακτηριστικά τους.Άλλοι προτιμούν τον όρο «phablet», αναγνωρίζοντας τη σύγκλισή τους με τους υπολογιστές tablet χαμηλής απόδοσης.

Τα πρώτα χρόνια
Το 1973, ο Θεόδωρος Γεώργιος Παρασκευάκος κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας τις έννοιες του συνδυασμού νοημοσύνης, της επεξεργασίας δεδομένων και των οθονών οπτικής απεικόνισης με τα τηλέφωνα, περιγράφοντας έτσι τις κοινές πλέον δραστηριότητες των τραπεζικών συναλλαγών και την πληρωμή λογαριασμών κοινής ωφελείας μέσω τηλεφώνου. Το πρώτο κινητό τηλέφωνο με ενσωματωμένα χαρακτηριστικά PDA ήταν ένα πρωτότυπο IBM που αναπτύχθηκε το 1992 και η επίδειξή του έγινε το ίδιο έτος στην εμπορική έκθεση βιομηχανίας πληροφορικής COMDEX. Μια ανανεωμένη έκδοση του προϊόντος διατέθηκε στο εμπόριο για τους καταναλωτές στις 16 Αυγούστου 1994 από την BellSouth, με την επωνυμία Simon Personal Communicator. Το Simon ήταν η πρώτη συσκευή που μπορεί να αναφέρεται ως smartphone, έστω και αν αυτός ο όρος δεν είχε ακόμη επινοηθεί. Εκτός από την ικανότητά του να πραγματοποιεί και να δέχεται κλήσεις από κινητό τηλέφωνο, το Simon ήταν επίσης σε θέση να αποστέλλει και να λαμβάνει φαξ, e-mail και σελίδες μέσω της οθόνης αφής του. Στο Simon περιλαμβάνονταν πολλές εφαρμογές, όπως βιβλίο διευθύνσεων, ημερολόγιο, χρονοπρογραμματιστής ραντεβού, αριθμομηχανή, παγκόσμιο ρολόι, παιχνίδια, ηλεκτρονικό σημειωματάριο, χειρόγραφες σημειώσεις και standard αλλά και έξυπνα πληκτρολόγια αφής.

Το 1996, η Nokia κυκλοφόρησε το Nokia 9000, μέρος της σειράς Nokia Communicator, το οποίο ήταν το τηλέφωνο με τις μεγαλύτερες πωλήσεις εκείνης της εποχής. Ήταν ένα τηλέφωνο palmtop σε ύφος υπολογιστή, σε συνδυασμό με ένα PDA από την HP. Στα πρώτα πρωτότυπα, οι δύο συσκευές είχαν συνδεθεί μαζί με έναν σύνδεσμο και το εγχείρημα περιγράφηκε ως μια σχεδίαση clamshell. Όταν άνοιγε, η οθόνη των 640×200 pixels ήταν στην εσωτερική άνω επιφάνεια και ένα φυσικό πληκτρολόγιο τύπου QWERTY βρισκόταν στο κάτω μέρος. Τα e-mail και η περιήγηση στο διαδίκτυο με βάση το κείμενο παρέχονταν μέσω του λειτουργικού συστήματος GEOS V3.0. Στα τέλη της δεκαετίας του 1990 όμως, η συντριπτική πλειοψηφία των κινητών τηλεφώνων διέθεταν μόνο τις βασικές λειτουργίες του τηλεφώνου, συνεπώς πολλοί άνθρωποι κουβαλούσαν επίσης μια ξεχωριστή ειδική συσκευή PDA που έτρεχε τις πρώτες εκδόσεις των λειτουργικών συστημάτων, όπως το Palm OS, το BlackBerry OS ή τα Windows CE/Pocket PC. Αυτά τα λειτουργικά συστήματα θα εξελίσσονταν αργότερα σε λειτουργικά συστήματα κινητών τηλεφώνων που θα στελέχωναν μερικά από τα high-end smartphones.

Στις αρχές του 2001, η Palm, Inc. εισήγαγε το Kyocera 6035, το πρώτο smartphone στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η συσκευή αυτή συνδύαζε ένα PDA με ένα κινητό τηλέφωνο και λειτουργούσε στο δίκτυο της Verizon Wireless. Υποστήριζε, επίσης, περιορισμένη περιήγηση στο διαδίκτυο. Η συσκευή δεν υιοθετήθηκε ευρέως εκτός Βορείου Αμερικής.

Το 2004, η HP κυκλοφόρησε το iPAQ h6315, μια συσκευή που συνδύαζε το προηγούμενο PDA τους, το HP 2215, με δυνατότητες κινητού τηλεφώνου.

Χαρακτηριστικά και εφαρμογές
Οθόνη

Samsung Galaxy Note
Οι οθόνες στα smartphones ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό τόσο σε μέγεθος όσο και σε ανάλυση. Τα πιο συνηθισμένα μεγέθη οθόνης κυμαίνονται από 3 ίντσες ως πάνω από 5 ίντσες (διαγώνια μέτρηση). Ορισμένες συσκευές με οθόνη 6-8 ιντσών τρέχουν σε λειτουργικά συστήματα κινητών τηλεφώνων και έχουν την ικανότητα να πραγματοποιούν τηλεφωνικές κλήσεις, όπως το Huawei Ascend Mate, το Asus Fonepad και το Samsung Galaxy Note 8.0. Έχουν ακουστεί ορισμένα επιχειρήματα σχετικά με την εργονομία, ότι η αύξηση των μεγεθών οθόνης αρχίζει να επηρεάζει αρνητικά τη χρηστικότητα.

Οι συχνότερες αναλύσεις για οθόνες smartphone ποικίλλουν από 320x240px (QVGA) έως 1920x1080px (Full HD), με ναυαρχίδα τα τηλέφωνα Android, τα οποία έχουν συνήθως ανάλυση ίση ή μεγαλύτερη από 1280x720px (HD) και το iPhone 5 με 1136x640px.

Από τα τέλη του 2012 και τις αρχές του 2013, έχει προκύψει στο χώρο της βιομηχανίας μια τάση μετακίνησης προς τις οθόνες smartphone με πλήρη Full HD χαρακτηριστικά για τις high-end συσκευές.

Με το πέρασμα των ετών, η πυκνότητα των pixels στις οθόνες των smartphones γίνεται όλο και μεγαλύτερη. Η Apple έλαβε το αναγνωρισμένο σήμα για την οθόνη υψηλής πυκνότητας με την επωνυμία Retina. Η ανάλυση υψηλής πυκνότητας βολεύει για μικρούς, περίπλοκους χαρακτήρες (κυρίως για κείμενα ανατολικής Ασίας) και αιχμηρές άκρες (ιδίως γραμμικό σχέδιο και γραμματοσειρές Aliased).

Δημοφιλείς εφαρμογές
Σύμφωνα με έκθεση της ComScore που κυκλοφόρησε στις 12 Μαΐου 2011, σχεδόν ένας στους πέντε χρήστες smartphone αξιοποιούν τις υπηρεσίες check-in, όπως το Foursquare και το Gowalla. Συνολικά 16,7 εκατομμύρια συνδρομητές κινητής τηλεφωνίας χρησιμοποίησαν location-based υπηρεσίες στα τηλέφωνα τους τον Μάρτιο του 2011. Ορισμένα smartphones επιτρέπουν την παρακολούθηση τηλεόρασης και παρέχουν μια δεύτερη οθόνη για μέσα multitasking. Επίσης ορισμένες εφαρμογές επιτρέπουν στο χρήστη να προστατεύσει την ιδιωτική του ζωή, όπως η πρόληψη ανεπιθύμητων κλήσεων από telemarketers και υπηρεσίες «μην ενοχλείτε».

Μερίδιο αγοράς
Χρήση των έξυπνων τηλεφώνων
Global Mobile Applications Store Revenue
Για αρκετά χρόνια, η ζήτηση των έξυπνων τηλεφώνων ξεπέρασε το υπόλοιπο της αγοράς κινητής τηλεφωνίας. Σύμφωνα με μια έρευνα του 2012, περίπου το ήμισυ των καταναλωτών κινητών τηλεφώνων στις ΗΠΑ έχουν στην κατοχή τους smartphones και θα μπορούσαν να αντιπροσωπεύουν περίπου το 70% του συνόλου των κινητών συσκευών των ΗΠΑ από το 2013. Στην γκάμα ηλικίας 25-34, η ιδιοκτησία smartphone φέρεται να ανέρχεται στο 62%. Το NPD Group αναφέρει ότι, στις ΗΠΑ, το μερίδιο πωλήσεων των smartphone συσκευών κατά το 3ο τρίμηνο του 2011 έφθασε σε 59% για τους καταναλωτές άνω των 18 ετών.Η ευρωπαϊκή αγορά κινητής τηλεφωνίας, όπως μετράται από ενεργούς συνδρομητές από τα κορυφαία 50 δίκτυα, αποτελείται από 860 εκατομμύρια χρήστες.Σύμφωνα με μια έκθεση της Olswang στις αρχές του 2011, το ποσοστό υιοθέτησης των smartphone επιταχύνεται: από τον Μάρτιο του 2011, το 22% των Βρετανών καταναλωτών είχαν smartphone, με το ποσοστό αυτό να αυξάνεται στο 31% στις ηλικίες μεταξύ 24 έως 35 ετών.Στην Κίνα, τα smartphones αντιπροσώπευαν περισσότερο από το ήμισυ (51%) των αποστολών συσκευών κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2012.Παγκοσμίως, σε μερίδιο επί των κερδών, τα smartphones υπερβαίνουν κατά πολύ το μερίδιο των απλών κινητών τηλεφώνων. Σύμφωνα με μια έρευνα του Canaccord Genuity τον Νοέμβριο του 2011, η Apple κατέχει το 52% των συνολικών λειτουργικών κερδών της βιομηχανίας κινητής τηλεφωνίας, ενώ κατέχει μόνο το 4,2% της παγκόσμιας αγοράς συσκευών. Ομοίως, η HTC και η RIM κατασκευάζουν μόνο smartphones και τα παγκόσμια μερίδια κέρδους τους είναι στο 9% και 7%, αντίστοιχα. Η Samsung, στη δεύτερη θέση με 29% μετά την Apple, κατασκευάζει τόσο smartphones όσο και απλά κινητά τηλέφωνα, αλλά δεν αναφέρει την κατανομή διαχωρισμού των κερδών της μεταξύ των δύο ειδών συσκευών.Μέχρι το τέλος του Νοεμβρίου 2011, τα smartphones με ενσωματωμένη φωτογραφική μηχανή λάμβαναν το 27% των φωτογραφιών, μια σημαντική αύξηση από το 17% το 2010. Για πολλούς ανθρώπους, τα smartphones έχουν αντικαταστήσει τις παραδοσιακές φωτογραφικές μηχανές και κάμερες.Μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2012 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι 4 στους 5 ιδιοκτήτες smartphone (85,9 εκατ. χρήστες από τις ΗΠΑ) χρησιμοποιούν τη συσκευή για τα ψώνια τους.Στις αρχές του 2013, οι πωλήσεις smartphone ξεπέρασαν παγκοσμίως εκείνες των κινητών τηλεφώνων παλαιότερων στυλ.Ανά κατασκευαστή
Από το λανσάρισμα του μοντέλου Communicator το 1996 μέχρι το 2011, η Nokia ήταν κυρίαρχη στην αγορά των smartphones, αν και πρόσφατα εισήλθαν κι άλλοι ανταγωνιστές στην αγορά. Με βάση μια έκθεση της Strategy Analytics, η Samsung ξεπέρασε τη Nokia σε αποστολές smartphone με περίπου 27,8 εκατομμύρια μονάδες να έχουν αποσταλεί κατά το 3ο τρίμηνο 2011 (Η Samsung δεν δημοσιοποιεί τους αριθμούς των smartphone αποστολών και πωλήσεών της).Η Apple ξεπέρασε παγκοσμίως τη Nokia με βάση τα έσοδα και τα κέρδη για πρώτη φορά το 2ο τρίμηνο 2011, με το μερίδιο επί των κερδών της Apple της συνολικής παγκόσμιας αγοράς smartphone να αυξάνεται στο 66,3%,. Η Nokia στο ίδιο διάστημα ανακοίνωσε ζημίες.Μεταξύ του 2ου τριμήνου του 2010 και του 2ου τριμήνου του 2011, οι παγκόσμιες πωλήσεις Symbian smartphone της Nokia μειώθηκαν σημαντικά από 38,1% σε 15,2%, ενώ οι πωλήσεις smartphone της Samsung αυξήθηκαν σημαντικά σε όλο τον κόσμο από 5% έως 17,5%. Από το 1ο τρίμηνο του 2011, η Nokia είχε ήδη ανακοινώσει σχέδια μετάβασης σε Windows Phone. Τα Samsung smartphones χρησιμοποιούν ένα ευρύ χαρτοφυλάκιο λειτουργικών συστημάτων, συμπεριλαμβανομένου του δικού τους λειτουργικού συστήματος Bada, μαζί με τα Android και τα Windows Mobile.Το μερίδιο αγοράς μεταξύ των κατασκευαστών smartphone δεν ισοδυναμεί με το μερίδιο αγοράς των λειτουργικών συστημάτων, δεδομένου ότι ορισμένα λειτουργικά συστήματα είναι διαθέσιμα μόνο προς έναν κατασκευαστή και άλλα έχουν λάβει άδεια από πολλούς κατασκευαστές. Το iPhone της Apple, το Symbian της Nokia και το BlackBerry της RIM είναι προς το παρόν διαθέσιμα μόνο από ενιαίους κατασκευαστές. Το λειτουργικό σύστημα Android της Google και τα λειτουργικά συστήματα για κινητά της Microsoft είναι πλατφόρμες που έχουν λάβει άδεια και χρησιμοποιούνται από διάφορους κατασκευαστές. Ως αποτέλεσμα, οι κατασκευαστές smartphones που χρησιμοποιούν εξουσιοδοτημένα λειτουργικά συστήματα διαμοιράζουν όλοι το συνολικό μερίδιο αγοράς του συγκεκριμένου λειτουργικού συστήματος μεταξύ τους, ενώ το συνολικό μερίδιο για ένα λειτουργικό σύστημα ενός ενιαίου κατασκευαστή κατέχει μόνον ο εν λόγω κατασκευαστής. Το λειτουργικό σύστημα Symbian της Nokia ήταν διαθέσιμο στο παρελθόν από διάφορους κατασκευαστές υπό εξουσιοδοτημένο μοντέλο, αργότερα κατά κύριο λόγο μόνο από τη Nokia.Κατά το 1ο τρίμηνο του 2012, μετά από 14 χρόνια στην αγορά, η Samsung ξεπέρασε τη Nokia σε μονάδες πώλησης. Η Samsung βρέθηκε επίσης στην πρώτη θέση με πωλήσεις 44,5 εκατ. smartphones ή 30,6% του μεριδίου αγοράς, ενώ πωλήθηκαν 35,1 εκατ. iPhone ή 24,1% του μεριδίου αγοράς.Επί του παρόντος, η συντριπτική πλειοψηφία των smartphones κατασκευάζονται στην Κίνα, στην Ταϊβάν και στο Μεξικό, για εταιρείες με έδρα στις ΗΠΑ (Apple, HP, Motorola), στη Νότια Κορέα (LG, Samsung), στην Ιαπωνία (Sony), στον Καναδά (RIM), στη Φινλανδία (Nokia ), στη Ταϊβάν (HTC).