Κατά τη γεωμετρική εποχή πραγματοποιήθηκε η κάθοδος των Δωριέων. Οι Δωριείς είναι ένα ελληνικό φύλλο που μετακινήθηκε προς τις νότιες περιοχές του ελλαδικού χώρου σε αλλεπάλληλα κύματα. Δεν ξέρουμε από πού ακριβώς ξεκίνησαν ξέρουμε όμως ότι τελικά εγκαταστάθηκαν κυρίως στην Πελοπόννησο αλλά και στην Κρήτη. Οι Δωριείς συνάντησαν αντίσταση που είχε ως αποτέλεσμα μία μακρά πολεμική περίοδο για τον ελλαδικό χώρο. Την εγκατάσταση των Δωριέων ακολούθησε μια περίοδος προσαρμογής στη νέα πραγματικότητα. Εισβολείς και γηγενείς κάτοικοι μαθαίνουν να συνυπάρχουν. Οι εισβολείς και οι γηγενείς κάτοικοι ανήκουν βέβαια σε διαφορετικά ελληνικά φύλλα, αλλά μιλάνε την ίδια γλώσσα και πιστεύουν στους ίδιους θεούς. Έτσι δεν υπάρχουν μεγάλες διαφορές στη νοοτροπία και στον τρόπο ζωής. Σε κάποιες περιοχές οι γηγενείς κάτοικοι σίγουρά θα υποβαθμίστηκαν. Όμως, οι γηγενείς κάτοικοι υποδουλώθηκαν από τους εισβολείς μόνο στη Σπάρτη. Μετά την παύση του πυρός σταδιακά ξεκινά η ανάπτυξη της βιοτεχνίας και του εμπορίου. Ακόμη, καθιερώνονται κάποιοι σημαντικοί θεσμοί όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες.

Μετά τη γεωμετρική εποχή ακολουθεί η αρχαϊκή. Ο πληθυσμός στην Ελλάδα πολλαπλασιάζεται. Η βιοτεχνία και το εμπόριο αναπτύσσονται ραγδαία. Οι Έλληνες ταξιδεύουν σε όλη τη Μεσόγειο και η τέχνη τους επηρεάζεται από τους πολιτισμούς με τους οποίους έρχονται σε επαφή, ιδιαίτερα από την Αίγυπτο. Κατά την αρχαϊκή εποχή υιοθετείται από τον ελληνικό κόσμο το νομισματικό σύστημα. Θεωρούμε ότι η αρχαϊκή εποχή ξεκινά κατά τον 7ο π.Χ χωρίς να έχουμε ορίσει κάποια συγκεκριμένη χρονολογία που να σηματοδοτεί την αρχή της αρχαϊκής εποχής.

Το 490 π.Χ. και το 480 π.Χ. οι Πέρσες συγκεντρώνουν στρατό από κάθε γωνιά της αυτοκρατορίας τους και εκστρατεύουν εναντίον των Ελλήνων. Και οι δύο εκστρατείες τους αποκρούονται. Στη συνέχεια οι Έλληνες περνάνε στην αντεπίθεση. Οι ιστορικοί έχουν ορίσει ως χρονολογία λήξης της αρχαϊκής εποχής το 479 π.Χ. οπότε οι Πέρσες αποχωρούν οριστικά από τον ελλαδικό χώρο.

Η αρχαϊκή εποχή είναι γνωστή και ως «η εποχή των τυράννων». Η τυραννία είναι ένα πολίτευμα που επικρατεί σε πολλές πόλεις- κράτη. Πώς καταλάμβαναν οι τύραννοι την εξουσία; Η βασιλεία καταργήθηκε σταδιακά στις πόλεις-κράτη υπό την πίεση των μεγάλων αριστοκρατικών οικογενειών, οι οποίες διατηρούσαν μεγάλες εκτάσεις γης. Έτσι, η εξουσία πέρασε στις αριστοκρατικές οικογένειες. Όμως, οι οικονομικοκοινωνικές ανισότητες προκαλούσαν τη δυσαρέσκεια των λαϊκών στρωμάτων. Οι ευγενείς ήταν λίγοι και πολύ πλούσιοι, ενώ ο λαός φτωχός. Τότε, κάποιος, συνήθως ευγενής, καταλάμβανε την εξουσία ανατρέποντας το πολίτευμα στηριζόμενος στη δυσαρέσκεια των λαϊκών στρωμάτων. Οι τύραννοι κυβερνούσαν λαμβάνοντας μέτρα υπέρ των λαϊκών στρωμάτων. Συγχρόνως, έκαναν σημαντικά δημόσια έργα και διοργάνωναν εορτές. Πολλοί από τους αρχαίους ναούς που έχουν διασωθεί μέχρι τις μέρες μας είναι έργα τυράννων. Βασικό χαρακτηριστικό των τυράννων ήταν η καχυποψία. Καταλαμβάνοντας την εξουσία είχαν δημιουργήσει πολλούς και ισχυρούς εχθρούς. Η λέξη τύραννος δεν είχε την έννοια του δυνάστη κατά την αρχαιότητα. Κάποιοι τύραννοι υπήρξαν πολύ δημοφιλείς. Ο Αριστοτέλης, ο φιλόσοφος που μελέτησε μεταξύ άλλων τα πολιτεύματα, είναι πολέμιος της τυραννίας. Θα μπορούσαμε να παραλληλίσουμε την τυραννία με τη δικτατορία. Οι πιο σημαντικοί τύραννοι είναι ο Πεισίστρατος των Αθηνών, ο Περίανδρος της Κορίνθου, ο Πολυκράτης της Σάμου και ο Διονύσιος των Συρακουσών.

Κατά την αρχαϊκή εποχή υπήρχε το ρητό: «Πας μη Έλλην βάρβαρος». Όλοι οι λαοί εκτός από τους Έλληνες θεωρούνταν βάρβαροι. Προϋπόθεση για να είναι κανείς Έλληνας, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο ήταν η ελληνική καταγωγή, η ελληνική γλώσσα, η ελληνική θρησκεία και οι ελληνικές συνήθειες. Σε κάποιους θεσμούς,  όπως τους Ολυμπιακούς αγώνες, μόνο Έλληνες είχαν το δικαίωμα να συμμετέχουν. Οι Έλληνες σταμάτησαν να αντιμετωπίζουν υποτιμητικά τους λαούς της Ανατολής με τις εκστρατείες του Μεγάλου Αλεξάνδρου οπότε και τους γνώρισαν καλύτερα. Ο ίδιος ο Μέγας Αλέξανδρος παρότρυνε τους Έλληνες να είναι πιο «ανοιχτοί» απέναντι στους ανατολικούς λαούς.  Πάντως και κατά την αρχαϊκή εποχή  υπήρχαν Έλληνες που σέβονταν τους άλλους λαούς και ταξίδευαν προκειμένου να γνωρίσουν καλύτερα τον πολιτισμό τους. Ένας από αυτούς ήταν και ο Σόλων, ένας από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας.

Χαρακτηριστικά έργα τέχνης της αρχαϊκής εποχής είναι οι κούροι και οι κόρες. Πρόκειται για αγάλματα που αναπαριστούν νέους άντρες και νέες κοπέλες. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους είναι το αρχαϊκό μειδίαμα, δηλαδή  το αινιγματικό τους χαμόγελο. Οι κούροι και οι κόρες κατά την πιθανότερη εκδοχή αναπαριστούν νέους αριστοκρατικής καταγωγής. Για τους κούρους υπάρχει και η άποψη ότι αναπαριστούν το θεό Απόλλωνα ή αθλητές.  Παλαιότερα είχε διατυπωθεί η άποψη ότι το αρχαϊκό μειδίαμα οφείλεται στην αδεξιότητα των γλυπτών, δεδομένου ότι η μαρμαρογλυπτική ήταν μία «νεογέννητη» τέχνη. Σήμερα πιστεύουμε ότι το χαμόγελο είναι εσκεμμένο.

ΠΗΓΗ: http://www.ancient-greek-history.com/el/arhaia-elliniki-istoria-el/arxaiki-epoxi-el